مناسب برای پایه‌های چهارم، پنجم و ششم
یکی از گلایه‌های والدین و معلم‌ها از زمان مجازی‌شدن آموزش (و حتی قبل از آن)، افت درسی بچه‌ها به‌خصوص در زمینه‌ی درسی مثل املا بوده است. در مطلبی که می‌خوانید، چند پیشنهاد برای یادگیری املای صحیح کلمات آورده‌ایم. مزیت این پیشنهادها این است که در آن‌ها املا و یادگیری کلمات سخت، با بازی‌ها و چالش‌های مختلف همراه شده است.
۱. لغات سخت و مرور دیکته
برای یادگیری لغات سخت و مرور دیکته به این ترتیب عمل می‌کنیم که فرض کنید در کلاس نوبت امیرعلی است. میکروفون امیرعلی و بقیه‌ی دانش‌آموزان را قطع می‌کنیم و تصویر او را بزرگ. سپس امیرعلی یک لغت سخت از درس مورد نظر را انتخاب می‌کند. در ادامه او می‌تواند یکی از دو کار زیر را انجام دهد:
الف. آن کلمه را به‌صورت پانتومیم اجرا کند،
ب. آن را بدون کلام بیان کند.
بچه‌ها مجازند از دفتر لغت یا از کتابشان استفاده کنند. آن‌ها باید کلمه‌ی امیرعلی را حدس بزنند و در قسمت چت کلاس تایپ کنند. به این ترتیب برای پیداکردن و حدس‌زدن و انتخاب‌کردن کلمه‌ها دقت می‌کنند، و برای تایپ صحیح، به طرز نوشتن کلمه هم توجه می‌کنند.
۲. دیکته‌ی مشارکتی
هرکس به عنوان نمونه ۵ کلمه به بقیه دیکته می‌گوید و همه (هم معلم و هم بچه‌ها) آن کلمه‌ها را می‌نویسیم. سپس بچه‌ها خودشان در خانه دیکته‌شان را تصحیح می‌کنند و از شکل صحیح کلمه‌هایی که غلط نوشته‌اند، سه‌بار می‌نویسند. اگر تمام غلط‌هایشان را درست تصحیح کرده باشند نمره‌ی کامل می‌گیرند.
۳- بازی حدس‌زدن
من یا بقیه‌ی بچه‌ها که گروه‌بندی شده‌اند، کلمه‌ای را انتخاب می‌کنیم. سایر دانش‌آموزان باید با حدس‌زدن تک‌تک حروف آن کلمه، پیدایش کنند. کلمه مربوط به درسی است که در کلاس داشته‌ایم. برای مثال به بچه‌ها می‌گویم که کلمه در درس چهار است. در این بازی حرف به حرف پیش می‌رویم و بچه‌ها نمی‌توانند از همان اول کل لغت را بگویند.
۴- تجزیه و تحلیل اسم و فامیل‌ها
سعی می‌کنیم معانی نام و نام‌‌خانوادگی بچه‌ها و هم‌خانواده‌هایشان را پیدا کنیم. این‌طوری کمی هم با هم‌خانواده‌ها شوخی می‌کنیم و می‌خندیم. همچنین من راهنماییشان می‌کنم که مثلاً ارتباط کلمات هم‌ریشه‌ی عربی را بفهمند.
۵- املای اسامی شاعرها و نویسنده‌ها و مشاهیر
فرض کنید جایی از درس به اسم رودکی می‌رسیم. از یکی از بچه‌ها می‌خواهم که ویکیپدیای رودکی را باز کند و برای بقیه بخواند. وقتی کمی خواندیم و از محدوده‌ی جغرافیایی و تاریخ تولد و مرگ و … سردرآوردیم، بازی ما شروع می‌شود. برای مثال بچه‌ها باید سعی کنند حدس بزنند که چه کس دیگری با این فرد هم‌دوره بوده است. ممکن است حدس‌های بچه‌ها بی‌ربط باشد. اما ما هرکدام از اسامی را جداگانه جستجو و فرض بچه‌ها را بررسی می‌کنیم.
۶- فعالیت‌های بینارشته‌ای
الف) سال میلادی تولد یا مرگ یک شاعر را به بچه‌ها می‌گویم و از ایشان می‌خواهم که عددی را از آن کسر کنند و پاسخ را با سال شمسی یا قمری بدهند. یا اسم هر گیاه، جانور، منطقه‌ای که در درس‌ها با هم می‌خوانیم را با هم سرچ می‌کنیم. مثلاً در درسی که از صنوبر و کاج و هلو و سیب و گندم یا از قرقی و عقاب و کبک حرف زده است، ابتدا این‌ها را سرچ می‌کنیم و با هم تصاویرشان را می‌بینیم. در همین حین، هرکس هر چیزی درباره‌ی آن پدیده می‌داند را به دیگران می‌گوید. همزمان با صحبت‌های بچه‌ها، من یک شکوفه‌ی هلو یا چیز دیگری را نشانشان می‌دهم و از آن‌ها راجع به چیزی که دیده‌اند می‌پرسم.
ب) درباره‌ی کلمه‌هایی مثل «خونسرد» یا «زهره‌ترک شدن» و … راجع به مبنای فیزیولوژیک این کلمه‌ها حرف می‌زنیم.
۷- رنگ‌ها
بعد از اینکه رنگ ارغوانی را یاد گرفتیم، جستجو می‌کنیم تا ببینیم ارغوان چه شکلی دارد و بعد رنگ می‌سازیم. مثلاً یه بار یکی گفت «رادینی» و من هم گفتم اگر بتوانی در دو بند درست این رنگ را توصیف کنی، از این به بعد در کلاس فارسی آن را به‌عنوان رنگ می‌پذیریم.
لطفاً در انتشار این مطلب ما را همراهی کنید. شما می‌توانید لینک مطلب و یا فایل پیوست را برای معلم‌ها و تسهیلگرانی که می‌شناسید بفرستید.
ما در مدرسه بازتاب، مشتاق شنیدن نظرات و بازخوردهای شما هستیم. لطفاً انتقادات و پیشنهاداتتان را برای ما بنویسید. پیشاپیش از شما ممنونیم.
