مناسب برای پایه‌های پیش‌دبستان تا سوم ابتدایی
مقدمه
ساختن حجم‌های مختلف با کاغذ، هنری است با تاریخ دور و دراز. اوریگامی به معنای تا کردن کاغذ است و از چین آغاز شده، به ژاپن رفته و کم‌کم راه خود را به همه کشورهای جهان باز کرده است.
چرا اوریگامی گزینه مناسبی برای فعالیت کلاسی است؟ چون اولا ساده است و تنها به یک یا نهایتا دو وسیله احتیاج دارد؛ کاغذ و در بعضی موارد قیچی. همچنین نتیجه این فعالیت ساده، شگفت‌انگیز است. با تا کردن کاغذ می‌توان شکل‌های ساده یا پیچیده‌ای از حیوانات، انسان‌ها و اشیا درست کرد. علاوه بر این، همه گروه‌های سنی از آن لذت می‌برند و با توجه به مهارت خود می‌توانند با این روش شکل‌های مختلفی پدید بیاورند. این کاردستی کارکردهای مختلفی برای گروه‌های سنی متنوع دارد و به رشد مهارت‌های گوناگونی منجر می‌شود. کودکان از زمانی که توانایی کار منسجم و برنامه‌ریزی شده با دستان خود را پیدا می‌کنند، می‌توانند از این فعالیت استفاده کنند و لذت ببرند.
اهداف طرح درس
اوریگامی کارکردهای مختلفی دارد. نخستین کارکرد این کاردستی غلغلک دادن خلاقیت انسان‌هاست. بدون این کارها هم انسان‌ها خلاق هستند اما یادآوری آن در کودکان به آن‌ها اعتماد به نفس بیشتری می‌دهد. همچنین درگیر شدن با این کاردستی در کودکان ۵ تا ۷ سال به هماهنگی بهتر و ارتباط بیشتر میان چشم و دست می‌انجامد.
از دیگر مهارت‌هایی که با ساختن این نوع از کاردستی در کودکان این سن رشد می‌کند دست‌ورزی است. درواقع با انجام این فعالیت بچه‌ها تمرین می‌کنند تا بتوانند اختیار دستان خود را بیشتر داشته باشند و عضلات دستانشان را تقویت کنند. کاردستی ساختن با کاغذ در واقع می‌تواند یک ورزش فکری تمام عیار باشد؛ به تمرکز، هماهنگی چشم و دست و تجسم نیاز دارد و باعث تقویت این ویژگی‌ها می‌شود.
همچنین کودکان زیر ۱۲ سال با کمک این فعالیت مفاهیمی چون بُعد، تقارن، اندازه‌‌ها و اشکال هندسی مختلف را درک می‌کنند و به خاطر ماهیت بازی‌گونه این فعالیت، درک این مفاهیم به طور غیرمستقیم و به دست خود بچه‌ها اتفاق می‌افتد. صبر و تمرکز از دستاوردهای اوریگامی است.
ابزارهای مورد نیاز
ابزارهای مورد نیاز برای ساختن اوریگامی، کاغذ و قیچی هستند. توجه داشته باشید که کم‌هزینه بودن این فعالیت یکی از ویژگی‌های مهمی است که این هنر را همه‌گیر و ماندگار می‌کند. شما می‌توانید از کاغذهای باطله‌ای که در خانه دارید برای درست کردن کاردستی کاغذی استفاده کنید. تنها نکته‌ای که خوب است درنظر بگیرید این است که کاغذتان زیادی ضخیم نباشد.
همچنین نگران طرح و نقش قبلی کاغذ نباشید؛ قورباغه‌ای که طرح صفحات آگهی روزنامه را دارد هم زیباست. تازه شما این امکان را دارید که آن‌ها را رنگ کنید. نکته دیگر اینکه معمولا بیشتر کاغذهایی که با آن‌ها شکلی را می‌سازیم، مربع هستند. مربع‌کردن کاغذ نیاز به ابزار خاصی ندارد.
انتظارات
توجه داشته انتظار می‌رود که تسهیل‌گر بتواند با تسلط کافی مراحل ساخت اوریگامی را به دانش‌آموزان نشان دهد. دانش‌آموزان باید بتوانند به نتیجه‌ای قابل‌قبول از حیث شباهت کاردستی خود به حیوان مورد نظر برسند و بتوانند کار خود را برای مهارت بیشتر چند بار انجام دهند. دانش‌آموزان باید بتوانند از تخیل و تجارب خود برای قصه‌گویی استفاده کنند.
حوزه‌های یادگیری
فارسی و نگارش، مطالعات اجتماعی
مراحل کار در کاردستی‌های کاغذی ما
یک. در هر ویدئو یک حیوان با کاغذ و تا کردن آن درست می‌کنیم. این ویدئو را برای بچه‌ها پخش کنید و از آن‌ها بخواهید تا مطابق مراحلی که در فیلم مشخص شده‌است پیش بروند. می‌توانند هر ویدئو را چندین‌بار نگاه کنند تا کاملا متوجه چگونگی انجام مراحل مختلف کار شوند.
دو. حالا از آن‌ها بخواهید تا همان حیوان را بدون نگاه‌کردن به ویدئو بسازند (در سنین ۵ تا ۸ سال ممکن است احتیاج داشته باشند چندین‌بار فیلم را تماشا کنند. صبور باشید. در سنین بالاتر هم این موضوع صادق است.) و برای آن‌ها داستان این حیوان را پخش کنید.
سه. در نهایت از بچه‌ها بخواهید همان حیوان را دوباره درست کنند و داستانی برای آن بگویند. داستان‌های بچه‌ها درخشان است. وقتی از بچه‌ها می‌خواهید داستانی درباره حیوان خود بگویند، آن‌ها با توجه به سن و سالشان ممکن است پاسخ‌های متنوعی بدهند.
طبق تجربه ما، بچه‌های ۵ تا ۸ سال در بیشتر موارد نیاز به پرسش‌های مشخص و جزئی دارند تا بتوانند داستانی از حیوان خود بگویند. برای مثال از آن‌ها بپرسید :«گربه‌ای که درست کردی چه چیزهایی دوست دارد؟ چه کارهایی بلد است انجام دهد؟ چگونه روزهای خود را می‌گذراند؟ چه رفتار بامزه‌ای دارد که دوست داری برای ما بگویی؟» و از این دست پرسش‌ها. این پرسش‌ها بنا به شناخت شما از دانش‌آموزانی که با آن‌ها درارتباط هستید متفاوت است و شما می‌توانید پرسش‌هایی که مناسب می‌بینید را بپرسید. کودکان بزرگ‌تر احتمالا می‌توانند بدون کمک شما هم برای حیوانات خود داستان بگویند. شما بنا به شناختی که از بچه‌ها دارید می‌توانید پرسش‌های جزئی‌تری بپرسید و داستان‌گویی را برای آن‌ها راحت‌تر کنید.
ویدیو‌های آموزشی
در ویدیو‌های زیر می‌توانید تهیه کاردستی اوریگامی را دنبال کنید. همچنین نظرات خود را برای ما بفرستید.
قسمت اول
در این ویدیو مقدمه‌ای بر کاردستی اوریگامی، ابزارهایی که در ساختن آن لازم هستند و چگونگی «تا کردن کاغذ» برای بچه‌ها توضیح داده می‌شود.
قسمت دوم
در این ویدیو کاردستی اوریگامی «گربه» با کاغذ و تا کردن آن برای بچه‌ها توضیح داده می‌شود. ساختن حیوان‌های کاغذی فعالیت بسیار جذابی است که به تنهایی می‌تواند لحظات مفرح و همزمان متمرکزی را فراهم کند. با این وجود ما گمان کردیم که بهتر است این فعالیت با یادآوری یک داستان یا یک مطلب درباره آن حیوان هم همراه باشد تا همزمان با خلق یک حیوان کاغذی، ماجرایی هم از او در داستان‌ها بیابیم و جذابیت این فعالیت را بیشتر کنیم.
شما اگر والدین یا از نزدیکان کودک هستید و می‌خواهید با او این فعالیت را انجام دهید، می‌توانید در حالی که کودک مشغول درست کردن حیوان کاغذی است، داستان ضمیمه شده به این فعالیت را برایش بخوانید و از او بخواهید یک داستان از حیوانی که درست کرده است برای شما تعریف کند: داستان زندگی حیوان کاغذی‌ای که او درست کرده چیست؟ چه چیزهایی دوست دارد؟ چه کارهایی انجام می‌دهد و ….
شما اگر خودتان درحال دیدن ویدئوی اوریگامی هستید هم می‌توانید پس از آن داستان ضمیمه شده را بخوانید و به گنجینه داستان‌هایی که خوانده‌اید اضافه کنید.
برای دریافت «داستان گربه چاق و گربه لاغر» کلیک کنید.
قسمت سوم
در این ویدئو یاد می‌گیریم چگونه با کاغذ و تا کردن آن، «قورباغه» درست کنیم؛ اوریگامی «قورباغه».
ساختن حیوان‌های کاغذی به تنهایی فعالیتی است که می‌تواند برای زمان طولانی همه ما را متمرکز نگه‌دارد. با این وجود ما گمان کردیم بد نیست این فعالیت با معرفی یک کتاب داستانی جذاب همراه باشد، تا همزمان با خلق یک قورباغه جهنده کاغذی، ماجرایی هم از او در داستانی بخوانیم. پس به شما پیشنهاد می‌کنیم کتاب قولِ بچه قورباغه را برای بچه‌ها بخوانید. ما این کتاب را در نوشته‌ای که با عنوان کتاب «قول بچه قورباغه»، معرفی کرده‌ایم. شما اگر والدین یا از نزدیکان کودک هستید و می‌خواهید با او این فعالیت را انجام دهید، می‌توانید کتاب را تهیه کنید و در حالی که کودک مشغول درست کردن قورباغه است آن را برایش بخوانید و سپس از او بخواهید یک داستان از قورباغه‌ای که درست کرده برای شما تعریف کند: داستان زندگی این حیوانی که درست کرده چیست؟ چه چیزهایی دوست دارد؟ چه کارهایی انجام می‌دهد و …
قسمت چهارم
در این ویدئو یاد می‌گیریم چگونه با کاغذ و تا کردن آن، «پروانه» درست کنیم؛ اوریگامی «پروانه».
